Czym jest endoskopowa chirurgia kręgosłupa?

Endoskopowa chirurgia kręgosłupa to nowoczesna, małoinwazyjna technika operacyjna, która umożliwia leczenie różnego rodzaju schorzeń kręgosłupa z minimalnym uszkodzeniem otaczających tkanek. Zamiast klasycznego, dużego cięcia skórnego, chirurg wykonuje niewielkie nacięcie (zazwyczaj 0,5–1 cm), przez które wprowadza cienki endoskop – specjalistyczne urządzenie optyczne z kamerą i światłem.

Ta technika pozwala na precyzyjne usunięcie przepukliny dysku, zwężenia kanału kręgowego czy innych zmian patologicznych, które powodują ucisk na struktury nerwowe. Wszystko odbywa się pod kontrolą obrazu wyświetlanego na monitorze w czasie rzeczywistym.

Zabiegi endoskopowe są szybkie, mniej bolesne i wiążą się z krótszym okresem rekonwalescencji niż klasyczna chirurgia otwarta. Co więcej, zmniejszają ryzyko infekcji i blizn pooperacyjnych.

Różnice między chirurgią klasyczną a endoskopową

Chirurgia kręgosłupa przez dziesięciolecia opierała się na tzw. metodzie otwartej. Zabiegi te wymagały rozległych cięć, odwarstwiania mięśni przykręgosłupowych oraz dłuższego pobytu w szpitalu. Endoskopowa chirurgia kręgosłupa to zupełnie inna jakość – minimalne nacięcie, minimalna trauma dla tkanek i dużo szybszy powrót do zdrowia.

Najważniejsze różnice:

CechyChirurgia klasycznaEndoskopowa chirurgia
Długość cięcia5–10 cm0,5–1 cm
Czas hospitalizacji3–7 dni1 dzień (często ambulatoryjnie)
Ból pooperacyjnyUmiarkowany do silnegoMinimalny
Ryzyko infekcjiWiększeZnacznie mniejsze
BliznyWidocznePrawie niewidoczne
Powrót do aktywnościKilka tygodniCzęsto w ciągu kilku dni

Rodzaje zabiegów endoskopowych

Endoskopowe techniki operacyjne można zastosować w wielu schorzeniach kręgosłupa – zarówno w odcinku lędźwiowym, piersiowym, jak i szyjnym. Najczęściej wykonuje się:

  • Endoskopowe usunięcie przepukliny dysku (dyscektomia)

  • Endoskopową dekompresję kanału kręgowego (leczenie stenozy)

  • Foraminotomię endoskopową (poszerzanie otworów międzykręgowych)

  • Endoskopową stabilizację kręgosłupa (w wybranych przypadkach z użyciem implantów)

Dla kogo jest przeznaczona endoskopowa chirurgia?

Nie każdy pacjent będzie odpowiedni do zabiegu endoskopowego – choć liczba kwalifikowanych osób stale rośnie.

Wskazania:

  • Przepuklina dysku z objawami korzeniowymi (rwa kulszowa, barkowa)

  • Zwężenie kanału kręgowego (stenoza)

  • Niestabilność segmentarna

  • Nieskuteczność leczenia zachowawczego przez min. 6 tygodni

Przeciwwskazania:

  • Zaawansowane deformacje kręgosłupa (np. skolioza)

  • Niestabilne złamania

  • Infekcje kręgosłupa

  • Zmiany nowotworowe wymagające szerokiej resekcji

Jak wygląda zabieg krok po kroku?

Przygotowanie pacjenta:

  • Rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa

  • Badania laboratoryjne

  • Konsultacja anestezjologiczna

  • Odstawienie leków przeciwkrzepliwych

Przebieg operacji:

  • Znieczulenie miejscowe lub ogólne

  • Nacięcie skóry (0,5–1 cm)

  • Wprowadzenie endoskopu

  • Precyzyjne usunięcie zmiany chorobowej

  • Zamknięcie rany i opatrunek

Rekonwalescencja:

  • Wstanie z łóżka tego samego dnia

  • Powrót do codziennej aktywności po 2–7 dniach

  • Praca biurowa – po tygodniu

  • Sport – po 3–6 tygodniach

Zalety endoskopowej chirurgii kręgosłupa

Endoskopowe operacje kręgosłupa oferują wiele korzyści, które czynią je atrakcyjną alternatywą dla klasycznej chirurgii. Główne zalety to:

  • Minimalna inwazyjność – mniejsze nacięcie oznacza mniej uszkodzeń tkanek.

  • Szybszy powrót do zdrowia – większość pacjentów wraca do normalnej aktywności w ciągu kilku dni.

  • Krótszy pobyt w szpitalu – zabiegi często wykonywane są w trybie ambulatoryjnym.

  • Mniejsze ryzyko infekcji – dzięki ograniczonemu kontaktowi z otoczeniem chirurgicznym.

  • Mniejszy ból pooperacyjny – zmniejszone uszkodzenia tkanek oznaczają mniej bólu.

  • Lepszy efekt kosmetyczny – bardzo małe lub niewidoczne blizny.

Te zalety mają kluczowe znaczenie nie tylko dla pacjentów, ale również dla całego systemu opieki zdrowotnej, obniżając koszty leczenia i skracając czas nieobecności zawodowej.

 

Potencjalne ryzyko i powikłania

Jak każda procedura chirurgiczna, również endoskopowa chirurgia kręgosłupa wiąże się z pewnym ryzykiem. Choć powikłania są rzadkie, należy je rozważyć:

  • Niedostateczna dekompresja nerwu – może wymagać kolejnej operacji.

  • Uszkodzenie nerwu – bardzo rzadkie, ale potencjalnie poważne.

  • Infekcja – ryzyko minimalne, ale istnieje.

  • Krwawienie – zwykle niewielkie, ale może wymagać kontroli.

  • Zespół bólu pooperacyjnego – szczególnie w przypadkach wielosegmentowych.

Dokładna kwalifikacja pacjenta, doświadczenie operatora i przestrzeganie zasad aseptyki znacząco redukują możliwość wystąpienia komplikacji.